مدل‌سازی تلفات تبخیر از مخزن سد علویان با استفاده از مدل درختی M5 و مقایسه آن با روش‌های تجربی

تلفات تبخیر از سطح آزاد آب یکی از پارامترهای مهم در مدیریت منابع آب است. در این تحقیق از مدل درختی M5 به‌عنوان یکی از شیوه‌های داده­کاوی در برآورد تبخیر از سطح آزاد آب سد علویان مراغه استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد بهترین حالت مدل درختی M5 با ضریب همبستگی 851/0 و جذر میانگین مربعات خطا کمتر از 587/1 میلی­متر قادر به ارائه روابط خطی جهت مدل‌سازی مقدار تبخیر از سطح آزاد آب می‌باشد. روابط ارائه شده توسط روش درختی M5 از ترکیب پارامترهای مختلف اقلیمی که در اکثر روابط تجربی توسعه داده شده نیز موجود می­باشند، به‌عنوان ورودی مدل در سناریوهای مختلف ایجاد شده­اند. همچنین میزان تبخیر از سطح آزاد آب با استفاده از روابط مختلف تجربی نیز برآورد شد. نتایج به‌دست آمده نشان داد رابطه تجربی مایر با ضریب همبستگی 820/0 و جذر میانگین مربعات خطا کمتر از 962/1 میلی­متر نسبت به سایر روش­های تجربی از دقت بالاتری جهت برآورد تبخیر از سطح آزاد آب در سد علویان مراغه برخوردار است. مقایسه روابط تجربی و روش درختی M5 نشان می­دهد گرچه ضریب همبستگی هر دو روش اختلاف کمی با هم دارند اما روش درختی M5 جذر میانگین مربعات خطا کمتری نسبت به روش تجربی دارد و روابط خطی به‌دست‌آمده از روش درختی M5 ساده­تر، قابل فهم­تر و کاربردی‌تر است.